Και τα επιτόκια τρελάθηκαν

Οι καμπύλες αποδόσεων έχουν επισήμως τρελαθεί. Οι αρνητικές αποδόσεις πλέον βρίσκονται παντού γύρω μας. Από κρατικά ομόλογα με αξιολόγηση ΑΑΑ μέχρι εταιρικά ομόλογα που με ευκολία μπορούν να χαρακτηριστούν σκουπίδια.

Παραθέτουμε παρακάτω πίνακα αποδόσεων δεκαετών ομολόγων για μια πλειάδα χωρών όπως αντλήθηκαν από τον ιστότοπο worldgovernmentbondsστις 23.07.2019. Είναι προφανές ότι οι αρνητικές αποδόσεις επεκτείνονται και πέρα από χαρτιά τα οποία θεωρούνται ασφαλή.

Η περίπτωση της Ελβετίας

Είναι χαρακτηριστικό ότι η καμπύλη απόδοσης των Ελβετικών ομολόγων εξακολουθεί να παραμένει αρνητική σε ορίζοντα πέραν της τριακονταετίας. Οι «αγορές» με άλλα λόγια προβλέπουν σήμερα ότι η Ελβετία θα είναι ασφαλής προορισμός και της προσφέρουν αρνητικά επιτόκια για έως και μετά από 48 χρόνια. Το πως μπορεί να κάνει κανείς προβλέψεις σταθερότητας για το πολιτικό – οικονομικό περιβάλλον σε βάθος 50ετίας πραγματικά ξεπερνάει τον γράφοντα.

Η περίπτωση της Πορτογαλίας

Η Πορτογαλία, η οποία προσφάτως βγήκε από μνημόνιο δανείζεται με το εξωφρενικά χαμηλό 0,5%.

Η περίπτωση της Ελλάδας

Η δε χώρα μας, η οποία εξακολουθεί να βρίσκεται υπό επιτήρηση, έχει χρεοκοπήσει δύο φορές πρόσφατα, το 2012 προς τον ιδιωτικό τομέα και το 2015 προς το ΔΝΤ, δανείζεται με τα ίδια επιτόκια με τις ΗΠΑ, οι οποίες ας μην ξεχνάμε είναι ίσως η μοναδική χώρα που μπορεί να «τυπώνει» χρήμα χωρίς συνέπειες. Με ποια λογική οι αγορές μας βάζουν στην ίδια μοίρα με τις ΗΠΑ; Η Ελλάδα να θυμίσουμε ότι δεν περιλαμβανόταν στην ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ. Τα επιτόκια που προσφέρονται  στη χώρα μας αποτελούν καθαρή τρέλα.

Το σύνολο της Ευρωζώνης

Τα στοιχεία που δημοσιεύει η ίδια η ΕΚΤ δείχνουν ότι οι αγορές πληρώνουν τις χώρες της Ευρωζώνης με αξιολόγηση ΑΑΑ για να δανειστούν για μια δεκαπενταετία. Στην ουσία τις παρακαλούν να αφήσουν στην άκρη το ζουρλομανδύα του συμφώνου σταθερότητας. Το γεγονός ότι η καμπύλες για το μέσο όρο όλων των χωρών κυμαίνονται κάτω του μηδενός για την επόμενη επταετία αποτελεί ξεκάθαρη προσδοκία ότι η ΕΚΤ θα ξανά-ξεκινήσει πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Το πρόβλημα είναι ότι για την ώρα οι χώρες μέλη της Ευρωζώνης δεν πρόκειται να χρησιμοποιήσουν τη δυνατότητα που τους δίνεται να δανειστούν για επενδυτικούς σκοπούς, παρά μόνο για να μειώσουν το επίπεδο του χρέους τους.

Η εποχή των αρνητικών επιτοκίων που ξεκινάει αποτελεί αχαρτογράφητη περιοχή για την παγκόσμια οικονομία. Πως θα συμπεριφερθεί το τραπεζικό σύστημα και τι θα σημάνει αυτός ο μετασχηματισμός για το μέλλον είναι κάτι που δύσκολα μπορεί κανείς να προβλέψει.

Αποτελούν τα αρνητικά επιτόκια το τυράκι που θα πείσει τις αναπτυγμένες χώρες να δανειστούν; Είναι μια απέλπιδα προσπάθεια συσσωρευμένων κεφαλαίωνπου ψάχνουν σχετικά ασφαλείς επενδύσεις σε ανεπτυγμένες χώρες, οι οποίες έχουν πρακτικά εκλείψει; Ο χρόνος θα δείξει …