Το Eurogroup της 20.02.2015 και η ανάκτηση της εμπιστοσύνης
Το Eurogroup της 20.02.2015 τελείωσε και η ανακοίνωση που εκδόθηκε αποτελεί μια φαινομενική ήττα για την Ελληνική πλευρά. Ο κ. Βαρουφάκης συμφώνησε σε παράταση της τρέχουσας συμφωνίας για ένα τετράμηνο παρά την αρχική άρνηση της. Αυτό που διακηρύσσει είναι ότι η παράταση αφορά μόνο τη δανειακή σύμβαση (Master Financial Assistance Facility Agreement) και όχι το μνημόνιο. Αυτό που δεν αναφέρεται είναι ότι το μνημόνιο, το οποίο η κυβέρνηση ξορκίζει σε κάθε ευκαιρία είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη δανειακή σύμβαση. Η λέξη MoU (Memorandum of Understanding) αναφέρεται δεκάδες φορές στο κείμενο της δανειακής σύμβασης, για όποιον έχει το κουράγιο να τη διαβάσει.
Το μόνο ουσιαστικό κέρδος για τη χώρα είναι το κατέβασμα του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος από το 4,5% στο 1,5%. Η διαφορά είναι μεγάλη και σημαντική. Το 3% του ΑΕΠ είναι κάποια δισεκατομμύρια ευρώ τα οποία η κυβέρνηση δε θα χρειαστεί να στραγγίξει από τους πολίτες. Οι στόχοι για το πρωτογενές πλεόνασμα των επομένων ετών παραμένουν για την ώρα οι ίδιοι, αυτό όμως μπορεί πολύ εύκολα να αλλάξει με τη νέα συμφωνία που θα συναφθεί στο καλοκαίρι. Έχει δοθεί επίσης η διαβεβαίωση ότι δε θα ληφθούν μονομερώς μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα. Η κυβέρνηση θα πρέπει μέσα σε τρεις μέρες να παρουσιάσει αναλυτικά τις μεταρρυθμίσεις στις οποίες είναι διατεθειμένη να προχωρήσει, έτσι ώστε αυτές να γίνουν αποδεκτές από τους τρεις θεσμούς που μας δανείζουν. Οι τράπεζές μας θα παραμείνουν εξαρτώμενες από τον ELA, κάτι που μπορεί να τους κοστίσει ετησίως κοντά στο 1 δις και τα αποθέματα του ΤΧΠΣ μεταφέρονται στον EFSF έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι θα χρησιμοποιηθούν μόνο για τις τράπεζες και όχι για παροχές.
Κέρδισε λοιπόν η Ελλάδα αυτό που προσδοκούσε; Ο κ. Βαρουφάκης γύρισε την Ευρώπη με το δικό του αφήγημα για την κρίση. Οι μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, υπό την αιγίδα της τρόικας, απέτυχαν παταγωδώς. Οι αριθμοί δε λένε ψέματα.
-
- Δημογραφικός μαρασμός
-
- Κατακρήμνηση του ΑΕΠ
-
- Η αποτυχία του μνημονίου με αριθμούς
Ο ίδιος ζήτησε τη δυνατότητα να προβεί σε ακόμα πιο τολμηρές μεταρρυθμίσεις για να αναζωογονήσει την ελληνική οικονομία. Πρότεινε επίσης μια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, στην πράξη κούρεμά του, ανταλλάσσοντας τη συντριπτική πλειοψηφία του χρέους που βρίσκεται στα χέρια των εταίρων με ομόλογα με ρήτρα ανάπτυξης. Με αυτό τον τρόπο οι εταίροι θα είχαν γνήσιο ενδιαφέρον να συμβάλουν ουσιαστικά στην ανόρθωση της ελληνικής οικονομίας. Οι προτάσεις του ήταν απολύτως λογικές, οι εταίροι μας όμως δεν πείστηκαν.
Αυτό που έδρασε ανασταλτικά δεν ήταν τα επιχειρήματα του κ. Βαρουφάκη. Αυτά αν μη τι άλλο ήταν σωστά. Εκεί που κόλλησαν είναι στο γεγονός ότι δεν έχουν καμία εμπιστοσύνη στην Ελλάδα. Παρόμοια επιχειρήματα ακούγανε από όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ βάσιμα να ισχυρίζεται ότι δεν έχει καμιά σχέση με τις προηγούμενες κυβερνήσεις, η δυσπιστία των εταίρων μας δεν έχει δυστυχώς να κάνει με την εκάστοτε κυβέρνηση, αλλά με τη χώρα. Στα μάτια του μέσου Ευρωπαίου η Ελλάδα είναι αυτή η οποία χρησιμοποίησε, σε αγαστή συνεργασία με τη Goldman Sachs, swaps για να κρύψει το μέγεθος του χρέους της και να μπει στο κοινό νόμισμα. Το γεγονός ότι παρόμοιες πρακτικές χρησιμοποιήθηκαν και από άλλες χώρες δεν έχει πλέον σημασία. Η Ελλάδα είναι αυτή η οποία έκρυβε τα προβλήματά της κάτω από το χαλί όλα αυτά τα χρόνια και η κρίση του 2008 την άφησε τελείως εκτεθειμένη. Μπορεί παρόμοια προβλήματα να αντιμετώπιζαν και άλλες χώρες, όταν όμως ζορίζεται μια αλυσίδα, μόνο ο αδύνατος κρίκος σπάει και αυτό εκτονώνει εν πολλοίς την πίεση και σε άλλα πιθανόν αδύναμα μέρη. Οι αποδόσεις των δεκαετών ομολόγων της υπόλοιπης περιφέρειας αποτελούν αδιάψευστη απόδειξη.
Σύγκριση απόδοσης 10ετών ομολόγων της περιφέρειας
Η κυβέρνηση επιδίωκε μια νέα συμφωνία, στην οποία η Ευρώπη θα την εμπιστευόταν ότι θα εκπλήρωνε τις υποσχέσεις της. Οι εταίροι όμως δεν εμπιστεύονται την Ελλάδα και θέλουν απόδειξη της αξιοπιστίας της με την ολοκλήρωση του παρόντος προγράμματος. Αδιέξοδο ..
Και επειδή στην ΕΕ, όπως και στη δημοκρατία, δεν υπάρχουν αδιέξοδα (θα ήθελα πραγματικά να ξέρω ποιος πρωτο σκέφτηκε να πει τέτοια μπούρδα ..) η λύση βρέθηκε κάπου στη μέση. Η νέα κυβέρνηση πήρε μια ελάφρυνση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος για φέτος, ξεφορτώθηκε την πολύ στενή επιτήρηση και εξασφάλισε κάποιους βαθμούς ελευθερίας να εφαρμόσει δικές της λύσεις. Η ΕΕ κράτησε το μνημόνιό της, δεν ενέδωσε στην αναδιάρθρωση του χρέους και πήρε πίσω τα περισσεύματα του ΤΧΠΣ.
Η πλάστιγγα δείχνει κερδισμένους τους δανειστές μας. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι δίνεται χρόνος στην ελληνική κυβέρνηση να αποδείξει ότι εννοεί αυτά που λέει. Η νέα κυβέρνηση δεν μπορεί να θεωρεί δεδομένη την εμπιστοσύνη των εταίρων της. Πρέπει να αποδείξει ότι διαφέρει ουσιαστικά από τους προκατόχους της. Η νέα κυβέρνηση μπορεί να μην κατάργησε τα μνημόνια και να μην έσβησε το χρέος, κέρδισε όμως κάτι πολύ σημαντικό. Χρόνο να αποδείξει ότι διαφέρει και ότι είναι ικανή να αναστρέψει την κατάσταση χωρίς επιτήρηση. Ίσως αυτοί οι τέσσερις μήνες να δώσουν στο λαό και στην κυβέρνηση την ευκαιρία να ανακτήσουν την αξιοπρέπειά τους. Να κυβερνιούνται μόνοι τους και όχι με email ωσάν ανίκανοι να τα καταφέρουν από μόνοι τους.
Ελπίζουμε να τα καταφέρουμε …
Διαβάστε επίσης:
http://coppolacomment.blogspot.gr/2015/02/greece-and-eu-question-of-trust.html
oikonomica 
Καλημέρα και συγχαρητήρια για το blog σας!
Με αγωνία περίμενα την δημοσίευση σας για να διαπιστώσω τι πραγματικά κέρδισε και τι έχασε η Ελλάδα από την απόφαση του Eurogroup γιατί δυστυχώς πλέον οι αντικειμενικές φωνές είναι ελάχιστες. Εκ πρώτης όψεως, αναγνωρίζουμε ότι η νέα κυβέρνηση έδειξε σθένος, διαπραγματεύτηκε πολύ σκληρότερα από τους προκατόχους της και κατάφερε να αποσπάσει μερικά πολύ σημαντικά οφέλη. Το κακό της όλης ιστορίας είναι ότι ακόμη μία κυβέρνηση, όχι μόνο δεν τήρησε τις δεσμεύσεις (και πάλι καλά) για μονομερής διαγραφή του χρέους και καταγγελία του μνημονίου, αλλά ψεύδεται κιόλας. Είναι αστείες οι δηλώσεις ότι η χώρα βγήκε από το μνημονίο και από την επιτήρηση της τρό… συγγνώμη, θεσμών….
Αλλού όμως θέλω να επικεντρωθώ. Αναφέρετε ότι «οι μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, υπό την αιγίδα της τρόικας, επέτυχαν παταγωδώς», και προφανώς κανείς δεν διαφωνεί. Επίσης παραθέσατε μερικά πολύ ωραία γραφήματα που αποδεικνύουν ότι η Ελλάδα προχώρησε σε πολλές περισσότερες μεταρρυθμίσεις σε σχέση με τα υπόλοιπα κράτη που χτύπησε η κρίση. Σαν οικονομολόγος όμως ξέρετε πολύ καλύτερα ότι η στατιστική πολύ εύκολα μπορεί να παραπλανά. Το ερώτημα μου είναι, πως μπορούμε να αξιολογήσουμε το μνημόνιο από την στιγμή που ούτε πλήρως εφαρμόστηκε ούτως καν αγγίξαμε τις «καυτές πατάτες»?? Πως μπορούμε να μιλάμε για σημαντικές μεταρρυθμίσεις την στιγμή που δεν αγγίζουμε το ασφαλιστικό, που ο κρατικός μηχανισμός δεν αξιολογείται,που συντηρούμε τα μονοπώλια και τα κλειστά επαγγέλματα, που δεν προχωράμε σε ιδιωτικοποιήσεις και στην εκμετάλλευση της δημόσιας περιουσίας, που δεν προχωράμε στην επανίδρυση της ανώτατης εκπαίδευσης με σκοπό κάποια στιγμή τα πανεπιστήμια να πάψουν να είναι εκκολαπτήρια κομματικών στρατών. Στα δικά μου μάτια, μεγαλύτερη σημασία δεν έχει η «ποσότητα» των μεταρρυθμίσεων άλλα η «ποιότητά» τους και δυστυχώς σε αυτόν τον τομέα έχουμε αποτύχει οικτρά. Θα ήθελα την γνώμη σας!
Καλησπερα σας και συγχαρητηρια για τον τροπο που μας μεταδιδετε την γνωση στα οικονομικα .Εθληπτα μα βαθυτατα επιστημονικα.
Μηπως θα μπορουσατε να με καθοδηγησετε που μπορω να βρω «απλα μαθηματα » σχεσης ελλειματος ισοζυγιου -αυξηση συναλλαγματος-ισοτιμια νομισματων .Ολα σε ενα εννοω μια και εσεις καλυτερα απο μενα ξερετε οτι το ενα συνεπαγεται το αλλο .Πως λοιπον αν ημουν στην δραχμη και ειχα ελλειμα στο ισοζυγιο θα αλλαζε η ισοτιμια μου με το π.χ. δολλαριο ?
Ευχαριστω
Αν βρείτε ένα καλό βιβλίο Μακροοικονομίας, ψάξτε για την ενότητα «Macroeconomics of open economies», «International trade» ή κάτι παρόμοιο. Εγώ καταφεύγω συνήθως στα συγγράμματα του Mankiw και των McConnel και Brue. Είμαι απολύτως σίγουρος ότι και τα βιβλία του Krugman (το διεθνές εμπόριο είναι η ειδικότητά του) ή του Blanchard καλύπτουν το θέμα εξαιρετικά, αλλά βασικά οποιοδήποτε βιβλίο μακροοικονομίας θα σας καλύψει.
Η βασική ιδέα είναι ότι κάθε εξαγωγή δημιουργεί ζήτηση για το νόμισμα της χώρας που εξάγει, μια και ο εισαγωγέας θα χρειαστεί να αγοράσει συνάλλαγμα για να αγοράσει από τον παραγωγό. Αν μια χώρα εξάγει περισσότερα από όσα εισάγει η ζήτηση για το νόμισμά της αυξάνεται, οπότε αυτό ανατιμάται. Το αντίστροφο αν μια χώρα εισάγει περισσότερα από όσα εισάγει. Αν βρω χρόνο μπορεί να γράψω κάτι στο μέλλον ..