Επιστροφή στο μέλλον με τις ελληνικές τράπεζες

Από τα τέλη Μαΐου μέχρι και τα μέσα περίπου Ιουνίου «τρέχουν οι διαδικασίες για την αύξηση κεφαλαίου των τραπεζών». Στην αγωνία τους να προσελκύσουν όσο το δυνατόν περισσότερους ιδιώτες επενδυτές οι συστημικές τράπεζες είναι διατεθειμένες από ότι μαθαίνουμε να χρησιμοποιήσουν κάθε δυνατό μέσο. Ένα από αυτά είναι και η προσέλκυση των τωρινών μετόχων.

Σε αυτή τους την προσπάθεια οι τράπεζες έχουν καταφύγει σε απίστευτες ψυχολογικές μεθόδους, προσπαθώντας να γυρίσουν το χρόνο στο 2006, όταν οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου τους υπερκαλυπτόταν και έμπαινε προτεραιότητα στη διάθεση των μετοχών. Εκείνες τις εποχές οι αυξήσεις κεφαλαίου αποτελούσαν έναν εύκολο τρόπο για τους μικρούς παίχτες να βγάλουν χρήματα. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας προεγγραφών και την κατανομή των υπό διάθεση μετοχών, οι τιμές της μετοχής κατά κανόνα αυξανόταν κατά 100% μέσα σε λίγες μέρες. Αυτός ήταν και ο λόγος που έμπαινε συνήθως άνω όριο στο πόσες μετοχές μπορούσε να αποκτήσει ο κάθε υποψήφιος μέτοχος, ενώ οι διοικήσεις των εταιρειών σκαρφιζόταν διάφορα «κόλπα» για να πείσουν τους μετόχους να μην πουλήσουν απ’ ευθείας τη συμμετοχή τους, όπως την προσφορά μίας ακόμα μετοχής για κάθε δέκα που ο μέτοχος θα κρατούσε στην κατοχή του για ένα χρόνο από την κατανομή των μετοχών.

Οι εποχές όμως έχουν αλλάξει. Οι τραπεζικές μετοχές έχουν βυθιστεί στα Τάρταρα. Οι επενδυτές έχουν καταστραφεί. Μετοχές που αγοράστηκαν στα 20 και 25 Ευρώ βρίσκονται τώρα στο 0,5 ή και χαμηλότερα. Τα περιουσιακά στοιχεία για την απόκτηση των οποίων έγιναν οι παλαιότερες αυξήσεις κεφαλαίων (εξαγορές τραπεζών σε γειτονικές χώρες) έχουν εκποιηθεί για να καλυφθούν μαύρες τρύπες. Οι μελλοντικές προοπτικές του κλάδου είναι ακόμα χειρότερες με τα κόκκινα δάνεια να αυξάνονται καθημερινά. Τα χρήματα που χρειάζονται οι τράπεζες (50 δις) για την ανακεφαλαιοποίησή τους είναι πάρα πολλά και με το ζόρι θα καλύψουν το 10% της ιδιωτικής συμμετοχής για να μπορέσουν να παραμείνουν υπό ιδιωτικό έλεγχο.

Σε αυτό το περιβάλλον οι τράπεζες, οι οποίες παρακαλάνε για ιδιωτικά κεφάλαια και δε τα βρίσκουν με τίποτε, με τον κ. Λάτση να έχει πετάξει από τώρα άσπρη πετσέτα και τους υπολοίπους να παίρνουν παράταση ζωής ελπίζοντας στο θαύμα τι κάνουν οι τράπεζες; Μοιράζουν δικαιώματα στους τωρινούς μετόχους. Στέλνουν προσωπικές επιστολές και στον τελευταίο μικρομέτοχο, που μπορεί να έχει μείνει με μετοχές αξίας λίγων εκατοντάδων ή ακόμα και δεκάδων Ευρώ, πληροφορώντας τον ότι έχει το δικαίωμα να αγοράσει για κάθε μια παλιά μετοχή του δύο καινούριες ή κάποια παραπλήσια αναλογία. Τα δε δικαιώματα αυτά μπορεί να τα πουλήσει επειδή, όπως λένε, έχουν αξία.

Μπαίνει λοιπόν στη διαδικασία να αναρωτιέται ο ανενημέρωτος μικρομέτοχος. Μήπως θα με συνέφερε να συμμετάσχω στην αύξηση; Αφού μου δίνεται το δικαίωμα και μάλιστα αυτό το δικαίωμα έχει και αξία δεν είναι κρίμα να μη το ασκήσω; Η απάντηση είναι ξεκάθαρη. Δεν είναι κρίμα. Αν σε μια αύξηση κεφαλαίου πουλιούνται δέκα μετοχές και υπάρχουν αγοραστές μόνο για τη μία και για αυτή με το ζόρι, το δικαίωμα να συμμετάσχει κανείς είναι άχρηστο. Πολύ σωστά λοιπόν μερικοί από τους μετόχους έσπευσαν να πουλήσουν τα δικαιώματά τους αυτά. Όπως ήταν φυσιολογικό δεν τσίμπησε κανένας και η τιμή τους έχασε μέσα σε λίγα λεπτά το 90% της ήδη αμελητέας αξίας της.

Οι επιστολές αυτές είχαν σα μόνο στόχο τους αφελείς μετόχους. Οι τράπεζες προσπάθησαν να ξεζουμίσουν ανθρώπους που έχασαν τις περιουσίες τους επενδύοντας στις μετοχές τους. Προσπαθούν να αποσπάσουν μέχρι και τις τελευταίες οικονομίες που τους έχουν απομείνει. Στις επιστολές που στέλνουν βέβαια προτρέπουν τους υποψηφίους επενδυτές να διαβάσουν το ενημερωτικό δελτίο που εκδίδει η κάθε τράπεζα. Εδώ να κάνουμε τη διευκρίνιση ότι το ενημερωτικό δελτίο της Εθνικής είναι 400 πυκνογραμμένες σελίδες Α4. Υπάρχει περίπτωση να αναζητήσει κάποιος το συγκεκριμένο έντυπο; Ακόμα και αν το βρει, ποιος πρόκειται να το διαβάσει; Μπορεί να καταλάβει ότι συμμετέχοντας στην αύξηση κεφαλαίου ρίχνει τα λεφτά του σε ένα πηγάδι δίχως πάτο;

Οι τράπεζες σε αυτή τη δύσκολη για όλους συγκυρία ρίχνουν άδεια για να πιάσουν γεμάτα. Ελπίζουμε μόνο να μην υπάρξουν πολλοί αφελείς που θα τσιμπήσουν.