Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ο φιλελευθερισμός και η θέση του στην Ελλάδα

Toledo του Γιώργου Καρακατσάνη

Είναι πάγια πρακτική της αριστεράς να χαρακτηρίζει τις πολιτικές που εφαρμόζονται από τις ελληνικές κυβερνήσεις της τελευταίας εικοσαετίας ως φιλελεύθερες ή νέο φιλελεύθερες. Τι είναι όμως ο φιλελευθερισμός; Εφαρμόζεται στην Ελλάδα;

Ο φιλελευθερισμός είναι η πολιτική και οικονομική ιδεολογία που θέτει την ελευθερία του ανθρώπου ως υπέρτατο αγαθό. Πάνω από την ισότητα. Ο άνθρωπος πρέπει να είναι ελεύθερος να αναπτύξει τη δραστηριότητά του με όποιο τρόπο επιθυμεί. Τα εμπόδια στην πολιτική, κοινωνική και οικονομική ζωή του θα πρέπει να είναι τα ελάχιστα δυνατά. Η προσδοκία είναι ότι δίνοντας προτεραιότητα στην ελευθερία, η ισότητα θα ακολουθήσει από μόνη της. Αντίθετα δίνοντας προτεραιότητα στην ισότητα σε βάρος της ελευθερίας χάνονται και οι δύο.

Η επιδίωξη της ισότητας καταπατεί τα ατομικά δικαιώματα και καταπνίγει τη δημιουργική πρωτοβουλία του ανθρώπου. Αποτέλεσμα είναι να απαλείφεται το κίνητρο για καινοτομία και η ανθρώπινη κοινωνία να μένει στάσιμη.

Στο οικονομικό σκέλος οι φιλελευθερισμός είναι υπέρ της όσο το δυνατόν μικρότερης συμμετοχής του κράτους στην οικονομική ζωή. Οι υπηρεσίες που παρέχει το κράτος, καθώς και οι παρεμβάσεις του στη λειτουργία της οικονομίας περιορίζονται στο ελάχιστο. Το κόστος χρηματοδότησης ενός τέτοιου κράτους περιορίζεται στο ελάχιστο και η φορολογική επιβάρυνση των πολιτών είναι αντίστοιχα πάρα πολύ μικρή. Η ανάπτυξη επιχειρηματικής δραστηριότητας είναι εξαιρετικά εύκολη και αυτό δίνει τη δυνατότητα δημιουργίας μεγάλου πλούτου, ο οποίος διαχέεται σε όλα τα μέλη της κοινωνίας.

Χωρίς να εξετάσουμε αν αυτό είναι σωστό και επωφελές ας ρίξουμε μια ματιά στην κατάσταση στην Ελλάδα. Η φορολογική επιβάρυνση διαμορφώνεται στο μέγιστο δυνατό. Το κράτος είναι παρόν σε κάθε τομέα της οικονομικής και κοινωνικής ζωής ρυθμίζοντας σχεδόν τα πάντα, από τις αμοιβές πολλών επαγγελματιών μέχρι το ωράριο των καταστημάτων και ποιος μπορεί να πουλάει βρεφικό γάλα. Ακόμα και η γενική συλλογική σύμβαση εργασίας, μια συμφωνία μεταξύ δύο ιδιωτών επικυρώνεται με νόμο, ενώ γίνεται συζήτηση κατάργησης των διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο αυτών ιδιωτών (εκπρόσωποι εργοδοτών και εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα) και καθορισμού του βασικότερου αντικειμένου αυτής της διαπραγμάτευσης, του κατωτάτου μισθού, από το κράτος.

Η δυνατότητα ανάπτυξης επιχειρηματικής δραστηριότητας περιορίζεται σημαντικά. Τα πράγματα ήταν έτσι για πολλά χρόνια, αλλά την τελευταία τριετία τα πράγματα έχουν γίνει ακόμα χειρότερα. Η φορολογία αυξάνει συνεχώς καθιστώντας την ανάπτυξη νέας οικονομικής δραστηριότητας σχεδόν απαγορευτικής. Η επιχειρηματικότητα αποθαρρύνεται με κάθε τρόπο. Ακόμα και οι διαδικασίες fast track που προβλέπονται για τη διευκόλυνση επιχειρηματικών σχεδίων απευθύνονται μόνο σε μεγαλοεπενδυτές, οι οποίοι θα συστήσουν τις εταιρείες τους με αποικιακούς όρους. Το δημιουργικό δυναμικό της πλειοψηφίας των Ελλήνων παραμένει φυλακισμένο.

Ο οικονομικός φιλελευθερισμός ποτέ δεν εφαρμόστηκε στην Ελλάδα. Στην πραγματικότητα ούτε ο κοινωνικός, ούτε ο πολιτικός φιλελευθερισμός έχουν εφαρμοστεί ποτέ.

Τα κόμματα που έχουν ασκήσει εξουσία και αυτοαποκαλούνται φιλελεύθερα δεν έχουν κανένα δικαίωμα να το κάνουν, ενώ όσα κατηγορούν την εκάστοτε κυβέρνηση για φιλελεύθερες πρακτικές μάλλον δε γνωρίζουν τι είναι ο φιλελευθερισμός. Στην Ελλάδα πρέπει να αποφασίσουμε τι θέλουμε. Λιγότερους φόρους και λιγότερο κράτος, ή περισσότερους φόρους και περισσότερο κράτος.

Δυστυχώς η κατεύθυνση στην Ελλάδα είναι περισσότεροι φόροι και λιγότερο κράτος. Μια επιλογή που απογοητεύει τους πάντες. Τους επιχειρηματίες που αντιμετωπίζουν μεγάλη φορολογική και ρυθμιστική επιβάρυνση για την ανάπτυξη της δραστηριότητας τους και τους μισθωτούς, που δεν απολαμβάνουν τις υπηρεσίες που δικαιούνται βάσει των εισφορών τους.

Ακόμα και ο υπουργός οικονομικών παραπονιέται από τη μια ότι οι τιμές δεν πέφτουν επειδή ο ανταγωνισμός δε λειτουργεί ικανοποιητικά και από την άλλη αντιδράει αυξάνοντας υπέρμετρα τη φορολόγηση. Επιστήμονας.

2 Σχόλια Post a comment
  1. Τωρα τελευταία εχει γινει αρκετη αναφορα στο «Ελλαδα: η τελευταια Σοβιετια» – δεν ξερω απο ποιον ξεκινησε αυτος ο παραλληλισμος.
    Μαλιστα η οικονομικη κριση στην Ελλαδα συγκρινεται ως προς την εκταση των συνεπειων της στο σοκ που υπεστησαν οι λαοι των τεως σοβιετικων χωρων κατα τη μεταβαση απο την κρατικη οικονομια προς το ελευθερο εμποριο (αδυναμια καταβολης συνταξεων, δυσλειτουργιες στην κρατικη διοικηση/στρατο, ραγδαια πτωση του επιπεδου ζωης).
    Τι λετε:
    – Υπαρχει υπερπροστατευτισμος στην Ελλαδα;
    – Βρισκεται σε εξελιξη διαδικασια ωθησης/επιβολης οικονομικου φιλελευθερισμου;
    – Ειναι τα δεινα το φυσικο αποτελεσμα αυτης της διαδικασιας;

    11 Δεκεμβρίου, 2012
    • Γίνεται αναφορά στην Ελλάδα σαν η τελευταία Σοβιετία, ως η μοναδική χώρα που έχει ακόμα τόσους αναχρονιστικούς περιορισμούς στην αγορά της, όχι ακόμα για την αδυναμία καταβολής μισθών και το κλείσιμο κοινωνικών δομών, το οποίο συντελείται σταδιακά με την υποχρηματοδότησή τους μέχρι να απαξιωθούν εντελώς.
      Όσο για τον προστατευτισμό, βεβαίως και υπάρχει στην Ελλάδα. Αν είναι σε υπερθετικό βαθμό δε μπορώ να το πω στα σίγουρα και δεν πιστεύω ότι με ένα ή δύο χρόνια στο εξωτερικό μπορεί να έχει κανείς άποψη. Ο καθένας γράφει ότι κατεβάζει η κούτρα του για το εξωτερικό (χτές ο κ. Γεωργιάδης έλλεγε ότι στην Αυστραλία δεν υπάρχει κατώτατος μισθός – κατάφωρο ψέμα). Η πραγματικότητα είναι ότι η ελεύθερη αγορά βοηθάει στην πρόοδο και ο προστατευτισμός δρα υπέρ των αδυνάτων. Γενικά ένας από τους σημαντικότερους ρόλους του κράτους είναι ο αναδιανεμητικός (επιδόματα – κοινωνική πρόνοια – υγεία – ασφάλιση – παιδεία για όλλους). Αυτές οι παροχές είναι πάρα πολύ μεγάλης αξίας και μία μέση οικογένεια στην Ελλάδα δε θα μπορούσε να έχει πρόσβαση σε αυτές με άλλο τρόπο. Μικραίνοντας το κράτος μικραίνεις αναπόφευκτα και τον αναδιανεμητικό του ρόλο.
      Επιπρόσθετα οταν ο ανταγωνισμός δρα ελεύθερος ευνοείται συνήθως ο ισχυρός. Οι αδύναμοι περιθωριοποιούνται με μεγαλύτερη ευκολία χωρίς το κρατικό δίχτυ προστασίας. Η Γερμανία και η Ολλανδία έχουν κάνει από χρόνια αυτές τις διαρθρωτικές αλλαγές. Κέρδος τους η ανάπτυξη. Μειονέκτημα το 20% του εργατικού δυναμικού κάτω από τα €400 το μήνα στη Γερμανία, μηδενική υγειονομική κάλυψη στην Ολλανδία και άλλα. Όπως διάβασα και ένα σχολιασμό πρόσφατα το Μπαγκλαντές έχει 7% ανάπτυξη και μέσο μισθό 48$ (μέσο όχι βασικό). Μάλλον τρώνε ανάπτυξη.
      Σε πιο δρόμο βαδίζουμε μάλλον είναι φανερό. Αν θα ολοκληρώσουμε την πορεία, θα το δούμε ..

      11 Δεκεμβρίου, 2012

Σχολιάστε

Εισάγετε τα παρακάτω στοιχεία ή επιλέξτε ένα εικονίδιο για να συνδεθείτε:

Λογότυπο WordPress.com

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό WordPress.com. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Facebook

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Facebook. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Σύνδεση με %s

Αρέσει σε %d bloggers: